zondag 12 januari 2014

Planet Of The Apes

5u15. We halen het ontbijt- en lunchpakket af in het restaurant van de lodge. Jolijn heeft een slechte nacht achter de rug en wat hoofdpijn. De dwerg is ietwat opgewonden en uw blogschrijver is de beheersing zelve (uiteraard, want hij schrijft de blog, knipoog).
De oogjes zijn nog klein als we door Alfred naar het rangerstation in Kibale Forest worden gereden. Het is nog pikdonker.
In het rangerstation worden we opgewacht door onze gids, Charles, een Duitse vrouw en 2 jonge Zweedse meisjes. De troep homo sapiens sapiens is bekend. Klaar om onze soortgenoten te gaan ontmoeten. Charles geeft een korte briefing over het park en de 'habituation experience' en dan vertrekken we, door de jungle in de ochtendschemer. Het tempo ligt hoog. We starten op een bospad, maar dat laten we al snel achter ons als we Chimps horen roepen in de verte. Het bunkeren zal vandaag onze tweede natuur worden. Het is één van de eerste zaken die het ons makkelijker maken om ons in te leven in de leefwereld van de Chimps. Het is best spannend allemaal. Grote afdrukken van bosolifanten en olifanten-'dung' op ons pad. We lopen in cirkeltjes en al onze zintuigen staan op scherp. Tot plots, een grote donkere mensaap zich van een boom laat glijden. De Chimp kan als geen ander de 'brandweerslide'. Verwonderd gapen we naar de grote mensaap. Ik kan jullie vertellen dat niets je op dit moment kan voorbereiden. Hoe hard je ook probeert. Het moment is te grotesk om zelfs op papier te krijgen.


Charles en de homo sapiens sapiens troep zet de achtervolging in. Een goede kilometer volgen we deze oude chimpansee. Hij brengt ons bij de rest van zijn groep. In deze groep chimpansees leven zo'n 120 Chimps op een oppervlakte van 25 tot 30 km². De groep is evenwel opgesplitst in kleinere groepjes van 10 tot 20 Chimps.
Wat volgt is een voorbeeld van hoe de homo sapiens sapiens zich gedraagt in aanwezigheid van soortgenoot. Aanvankelijk lijkt het alsof de groepsleden (van de HSS) dezelfde doelen hebben en zich ook daarnaar zullen gedragen. Het wordt al snel duidelijk dat er onenigheid ontstaat in een nieuwe groep en de groepsleden concurreren voor de beste plaatsjes om foto's te nemen. Het is wat duw en trekwerk waarbij egoïsme en eigenbelang de bovenhand halen tegenover solidariteit en samenwerking. Gelukkig is dit gedrag van korte duur als er tijdens het ontbijt tussen de Chimps wat meer informatie uitgewisseld wordt. De Zweedse meisjes doen hier een stage bij NGO's en de Duitse vrouw is hier met vakantie net zoals wij. Wat 'small talk' doet wonderen om het sociaal contact te verbeteren.
De vergelijkingen tussen de chimpansees en mensen stapelen zich op naarmate we meer info krijgen over de Chimps. Chimpansees zijn zeer georganiseerde dieren. Ze hebben een duidelijke hiërarchie en handelen vaak zeer systematisch. In tegenstelling tot andere mensapen zijn ze erg agressief en zeer actief gedurende de dag. Ze beschermen hun territorium tegen indringers en gaan soms op oorlogspad in het territorium van hun soortgenoten. Het zijn echte 'raids' en moordpartijen, waarna ze hun overwinning vieren door hun verslagen soortgenoot uiteen te rijten en op te eten. Als de chimpansee gaat jagen, op kleine aapjes, doen ze dit ook zeer georganiseerd en in groep. De grote oude mannetjes coördineren hun aanval van op de grond; de jonge mannetjes jagen in de boomtoppen en de vrouwtjes jagen de kleine aapjes op door te krijsen. Als de, nog levende, aapjes in de handen van de oude mannetjes terechtkomen, grijpen ze de aapjes bij hun poten en slaan ze de aapjes tegen bomen of tegen de grond tot ze dood zijn. Door chimpansees te begrijpen, begrijp ik de mens ook beter. Al deze agressie vinden we ook terug bij ons. Vaak vermomd, heel sluw, in de vorm van machtspelletjes e.d. Maar ook op grotere schaal, op maatschappelijk vlak zijn we vaak bezig met het afbakenen van territorium (nationalisme) en het leven van onze buren zuur te maken. Fascinerend allemaal. Truly a planet of the apes!
Charles, onze gids, blijkt al snel geen Chimp maar een 'Chump' (a monkey amongst apes) als hij ons, tegen alle parkregels in, naar een chimpansee leidt die languit op de grond ligt te rusten. De 'Chump' regiseert ons en plaatst ons één voor één vlak naast de chimpansee. Op nog geen halve meter van de chimpansee wordt dan telkens geposeerd samen met de Chimp. Uw blogschrijver heeft zich niet bezondigd aan deze banale bezigheid, dat enkel dient als domme toeristenatractie. Ook de andere leden van de HSS-troep hebben achteraf hun bedenkingen bij de methodes van de 'Chump'.
Maar, al de bovenstaande info laten we los. We worden gehypnotiseerd door de wonderlijke ervaring van de ontmoeting met de chimpansee. Hun gelaatsuitdrukkingen, de handjes en voeten, de diversiteit van gezichtjes, .... Allemaal dragen ze bij tot de pracht van deze ervaring. Uren aan een stuk verblijven we in aanwezigheid van deze magische dieren en worden we vaak overvallen door euforie en verbazing. Soms verschieten we ook. Ons hart bonst tegen onze borstkast als de mannetjes chimpansees, en dan vooral de 'president', chargeren. Een kort 'oe oe oe' wordt gevolgd door een luid gekrijs, het laten zien van alle tanden en het hard slaan tegen boomstronken wat klinkt als een drum (de boomstronken/stammen zijn precies hol vanbinnen). We observeren de Chimps terwijl ze elkaar vlooien, in hun neus peuteren, eten, 'vossen' (de 5 seconden-seks) en liggen te luieren.


In de namiddag laat de 'Chump' ons wat meer genieten van de ervaring in plaats van telkens te zeggen dat we foto's moeten trekken. Tegen het einde van de 'experience' hebben we zelfs nog even een gesprek over de politiek in Oeganda met de 'Chump'. Volgens de 'Chump' is deze president, Museveni, de beste president van Oeganda 'ever'. Hoewel de president neemt wat hij kan nemen, en verdwijnen zijn politieke tegenstanders soms volledig van de aardkloot net voor de verkiezingen, is er volgens de 'Chump' geen betere president mogelijk. Museveni heeft al sinds 1986 de vrede in Oeganda gegarandeerd. Als deze president het loodje legt, zal er ongetwijfeld een probleem ontstaan. Volgens de 'Chump' zal dit probleem zichzelf oplossen. Er zullen dan verchillende kandidaten opstaan en dan is het een kwestie van 'the last man standing'. Mmmh, prettig toekomstperspectief en very 'Chimp-like'.
Als de groep homo sapiens sapiens uiteindelijk beslist om terug naar het rangerstation te keren, hebben we acht uur en een half met onze neefjes door de jungle gewandeld. Een onvergetelijke ervaring!


Geen opmerkingen:

Een reactie posten